W Polsce międzywojennej Kościół był właścicielem ok. 10 proc. ziemi i dużej liczby nieruchomości głównie pochodzących z darowizn, nadań panujących, rycerstwa, później szlachty i magnatów. Te właśnie dobra kościelne nazywa się dobrami martwej ręki. Uzyskiwane z nich dochody przeznaczone były na finansowanie bieżących potrzeb oraz działalność duszpasterską, oświatową, charytatywną, a także medyczną. Reżim komunistyczny wywłaszczył Kościół z niemal całego majątku (często nie oszczędzając nawet szczątkowych areałów, których pozostawienie przewidywały komunistyczne ustawy rekwizycyjne). Fundusz Kościelny stanowił więc namiastkę odszkodowania.